Słowa mają ogromną moc, mogą budować relacje, wzmacniać poczucie wartości, wywoływać radość, ale także i złość, frustrację, zamknięcie. To co mówimy oraz w jaki sposób wypowiadamy się, wpływa natychmiast na drugiego człowieka, nawet małego. Jak więc komunikować się z dzieckiem i jakich słów nie używać, aby nie psuć relacji i nie zaburzać rozwoju?
Unikaj tego typu słów:
Łatki
- niezdara
- jesteś niegrzeczny
- jesteś najmądrzejszy
Porównania
- dzieci w twoim wieku same już wiążą buty
- cała mama, taka sama zapominalska
- Ola dostała 5 z klasówki, dlaczego byłaś gorsza?
Wykorzystywanie relacji
- zrób to dla mamusi
- kogo kochasz bardziej? Mamę czy tatę?
- nie dasz już rady? Jeszcze troszkę. Za mamę, tatę, pieska…
Dlaczego lepiej tego nie mówić?
Tego typu słowa ograniczają przestrzeń dziecka, naruszają jego integralność i nie dają mu szansy na poprawę. Mówiąc „jesteś niegrzeczny”, dziecko rozumie, że takie jest i nie widzi możliwości zmiany, może jedynie zasmucić się lub wpaść w złość. Jeśli powiedzielibyśmy, że „Twoje zachowanie jest niegrzeczne” dziecko odbierze to inaczej, zauważy, że może zmienić swoje postępowanie.
Jak więc należy mówić?
- Zamiast pochwał, opartych na przymiotnikach, wyrażaj uznanie za konkretne działanie. Zamiast „jesteś najwspanialszy”, możesz powiedzieć „dziękuję, że pomogłeś mi rozpakować zakupy, lubię, kiedy razem coś robimy”.
- Zamiast przyklejania łatek, osądzania i krytykowania, lepiej powiedzieć wprost „nie podoba mi się/podoba mi się; lubię/nie lubię; chcę/nie chcę”. Zamiast powiedzieć: „jesteś leniem”, powiedz „nie podoba mi się, że nie posprzątałeś swojego pokoju pomimo mojej prośby. Chciałabym, żebyś to zrobił do wieczora”.
- Zamiast porównań, proponuj wsparcie. Zamiast mówić „wszystkie dzieci w przedszkolu potrafią zawiązać sobie buty, tylko nie ty”, powiedz „chodź do mnie, pokaże ci jak prosto zawiązać buty, żebyś nie musiał potykać się o sznurówki”.
Słowa mają naprawdę ogromne znaczenie, szczególnie ich dobór powinien być odpowiedni w rozmowie z dziećmi, które dopiero kształtują swój świat. Komunikaty wpływają na zachowanie, pokazują jak odnajdywać się w grupie, jak traktować innych oraz uczą jak rozwiązywać problemy i co robić, gdy popełniło się błąd. Dlatego starajmy się być uważni i zanim powiemy coś pod wpływem emocji, zastanówmy się, jak może to odebrać drugi, mały człowiek.