Brak świadomości i wiedzy dotyczącej objaw i konsekwencji dysleksji u dzieci może doprowadzić do licznych sytuacji wysoce stresujących dla dziecka oraz jego osłabionych wyników w nauce. W Polsce na dysleksję cierpi relatywnie dużo, bo 13-16 proc. najmłodszych. Sprawdź, czym jest dysleksja i jakie są jej rodzaje.
Czym jest dysleksja?
Dysleksja to zaburzenie niezależne od poziomu inteligencji. Nie wynika z braku chęci do nauki czy złej woli dziecka. Jego podstawą nie są także wady wzroku ani słuchu. Nie jest też chorobą, którą można wyleczyć. Dysleksja dotyka dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym i wpływa na umiejętności związane z pisaniem, czytaniem, a nawet mówieniem. Można łagodzić jej objawy tak, aby umożliwiała jak najlepsze funkcjonowanie w życiu codziennym, za pomocą terapii pedagogicznych. Im wcześniej rozpocznie się terapia, tym lepiej dla dziecka.
Przyczyny dysleksji
Wiadomo, że dysleksja to zaburzenie o podłożu biologicznym, uwarunkowane dziedzicznie. Jej przyczyny mogą być różne – zmiany hormonalne w życiu płodowym, uszkodzenia doznane podczas ciąży, porodu czy pierwszych miesięcy życia. U jej podłoża leżą deficyty percepcyjno-motoryczne, które wpływają na nieprawidłowy odbiór bodźców słuchowych lub wzrokowych oraz osłabioną sprawność manualną. Dysleksja charakteryzuje się także problemami z koncentracją uwagi, pamięcią wzrokową i słuchową czy pogorszonymi funkcjami językowymi. Ze względu na obszar kory mózgowej, który dotyka, wyróżniamy różne typy tego zaburzenia.
Rodzaje dysleksji wg Dirka Bakkera
Dysleksja klasyfikowana jest na różne sposoby. Dirk Bakker rozróżnił jej dwa ogólne typy:
Typ P – kiedy lewa półkula mózgu jest niedostatecznie zaktywizowana, ma opóźnione funkcjonowanie, a prawa jest przetrenowana.
Typ L – odwrotna sytuacja, kiedy prawa półkula wymaga wzmożonej stymulacji, aby pracować na równi z lewą.
Rodzaje dysleksji wg Marty Bogdanowicz
Zazwyczaj jednak spotykamy się z kryteriami zaproponowanymi przez Martę Bogdanowicz, które stanowią pięć najczęściej spotykanych przejawów dysleksji:
Typ I – postać „wzrokowa” (dysleksja „właściwa” + dysgrafia + dysortografia)
Typ II – postać „słuchowa” (dysleksja „właściwa” + dysortografia)
Typ III – postać mieszana (dysleksja „właściwa” + dysgrafia + dysortografia)
Typ IV – dysgrafia
Typ V – dysortografia
Gdzie przez dysleksję „właściwą” należy rozumieć charakterystyczne dla zaburzenia trudności w czytaniu, dysgrafia natomiast przejawia się w problemach z umiejętnością osiągnięcia przez dziecko poprawnego poziomu graficznego pisma (niekaligraficzne pismo), natomiast dysortografia to trudności w stosowaniu zasad poprawnej pisowni – zarówno ortografii, jak i interpunkcji.
Dodatkowo można spotkać się z pojęciem dyskalkulii, które oznacza trudności w uczeniu się matematyki i rozwiązywaniu zadań matematycznych, oraz dysfonii, która objawia się osłabionym, cichym i niewyraźnym mówieniem.